System rezerwowy dla plastikowych butelek i puszek działa na Słowacji od 2022 roku.Początkowy zwrot opakowań kształtował się na poziomie 70%, ale dziś liczba ta wzrosła do przyzwoitych 92%.System ten jednak niesie ze sobą nie tylko korzyści dla środowiska – dla niektórych stał się także sposobem na podreperowanie rodzinnego budżetu..
Wiele osób, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej, widzi w odbiorze opakowań prepaid szansę na dorobienie.Przykładem są Miroslav i Dominik, dwaj kolekcjonerzy, którzy w ten sposób dofinansowują swój budżet.Miroslav, 42-letni mieszkaniec romskiej osady w Velky Šariš, i 21-letni Dominik z Ostroviana, codziennie chodzą po Preszowie, aby zbierać puszki i plastikowe butelki.
Opowieść kolekcjonerska.
Miroslav spędza dni spacerując po stacji Preszów i stacjach benzynowych.”To nie jest czysta praca, często szukam w śmieciach” – przyznaje, ale jednocześnie dodaje, że pomaga mu to przetrwać.Podobną strategię ma Dominik, jego młodszy kolega.Próbuje oszczędzać na materiały budowlane, ponieważ niedawno stracił dom w pożarze.
Obaj mężczyźni mogą zarobić od 10 do 15 euro dziennie, zbierając opakowania, co jest dla nich znaczną kwotą.Miroslav mówi, że postawił sobie za dzienny cel 100 paczek, czyli około 15 euro.”Można już u niego kupować” – dodaje dla CNN Prima News.
Wysokie ambicje systemu rezerwowego.
Wyższe ambicje ma jednak Jozef Božík, przewodniczący Związku Miast i Gmin Słowacji.Razem z Backup System Managerem chciałby osiągnąć aż 99% zwrotu opakowań.Planuje umieścić automaty do zwrotu opakowań nie tylko w sklepach, ale także w miejscach publicznych, takich jak parki narodowe czy centra miast.
Jednak kolekcjonerzy tacy jak Miroslav nie boją się utraty dochodów.”Turyści nigdy nie zwrócą opakowań, najczęściej wrzucają je do koszy lub na ziemię” – mówi Miroslav, który wierzy, że opakowania zapasowe nadal będą jego źródłem dochodu.
Czystość na słowackich ulicach.
Jak podają zagraniczne media, Słowacy mogą pochwalić się czystymi ulicami na tle innych krajów.Butelki i puszki PET rzadko pojawiają się na ulicach Preszowa i innych słowackich miast – a jeśli już, to szybko trafiają do kolekcjonerów.Dzięki temu systemowi słowackie ulice są nieco czystsze, co doceniają także turyści z Czech.
Tym samym system rezerwowy nie tylko sprawdził się jako skuteczne narzędzie ochrony środowiska, ale stał się także szansą na przetrwanie dla tych, którzy traktują go jako źródło dochodu.
